Kátir biskupar í Kuummiut

Fyrir skemmstu héldu Ketill Sigurðsson, Þórður Sveinsson, bræðurnir Hákon og Styrmir Svavarssynir og Snorri Guðbrandsson úr Kátu biskupunum til þorpsins Kuummiut á austurströnd Grænlands til að halda þar skákhátíð í grunnskólanum. Þetta var í annað sinn sem Kátu biskuparnir héldu til Kuummiut til að halda slíka hátíð, en í ágúst 2006 fóru þeir einnig þangað í sama skyni. Er ætlunin að gera þetta árlega og þá í tengslum við skákhátíð Hróksins í Tasiilaq, stærsta bænum á austurströnd Grænlands þar sem búa um 1.700 manns.

Lagt var í hann frá Reykjavíkurflugvelli þriðjudaginn 14. ágúst síðastliðinn og flogið til flugvallarins á eyjunni Kulusuk. Þegar þangað var komið var haldið rakleiðis til samnefnds þorps þar í grennd á pallbíl sem ferjaði bæði farangur biskupanna kátu og þá sjálfa. Í þorpinu búa ríflega 300 manns og hafði fríður hópur meðlima úr Skákíþróttafélagi stúdenta við Háskólann í Reykjavík komið þangað deginum áður til að halda þar skákhátíð svipaða þeirri í Kuummiut. Við bryggjuna í þorpinu beið Sigurður Pétursson ísmaður ásamt syni sínum á bátinum Þyt. 

Á leið sinni til Kuummiut á báti ísmannsins dáðust Kátu biskuparnir að hinni hrikalegu náttúru Grænlands. Fjöllin eru snarbrött og oddhvöss og sléttlendi nánast ekki neitt. Víða eru jöklar í fjöllunum og snjóskafla má sjá niður við sjávarmál þótt komið sé langt fram á sumar. Gróður er af skornum skammti, en þó er sums staðar berjalyng og jafnvel grasfletir þar sem jarðvegur er nægur. 

Þegar til Kuummiut var komið affermdu Kátu biskuparnir bátinn og ætluðu því næst að koma sér fyrir í þorpinu. Ísmaðurinn gekk eitthvað upp í þorpið og kom til baka innan tíðar ásamt konu sinni. Hann hafði ekki góðar fregnir að færa. Dauðsfall hafði orðið í fjölskyldu skólameistarans og sorg grúfði yfir þorpinu. Taldi hann ósennilegt af þessum sökum að unnt yrði að halda mótið en sagði Kátu biskupunum að þeir gætu svo sem reynt. Sáu þeir þann kost vænstan og tjáðu ísmanninum það. Sté hann þá um borð í bátinn ásamt konu sinni, leysti landfestar og mælti að skilnaði: „Ég er farinn. Þið verðið eftir.“

Því er ekki að neita að Kátu biskuparnir voru í nokkrum vafa um hvort þeim tækist það ætlunarverk sitt að halda skákhátíð í grunnskóla þorpsins. En þeir fóru engu að síður á stúfana og kom á daginn að skólinn taldi meira en sjálfsagt að halda hátíðina þrátt fyrir sorgina sem grúfði yfir bænum. Kom skólameistarinn að máli við leiðangursmenn og var boðinn og búinn til að vera þeim innan handar.

Var þá ekkert að vanbúnaði. Þar sem nokkuð var liðið á daginn var þó ekki unnt að hefja skákhátíðina strax, en þess í stað var farið í hús ísmannsins sem býr einmitt í Kuummiut. Hafði hann léð Kátu biskupunum lykilinn að húsinu svo að þeir gætu haft þar næturstað. Komu biskuparnir kátu sér þar fyrir og hófu að leggja drög að morgundeginum.

Nokkru eftir að skóla lauk þann dag héldu þeir sem leið lá í grunnskólann með skáksett og skákskýringatjald til að halda kennslustund í skák. Gekk kennslan með ágætum, en túlkur úr þorpinu að nafni Carl Christiansen túlkaði fyrir Kátu biskupana úr dönsku yfir á grænlensku. Urðu börnin margs vísari.

Næsta dag héldu Kátu biskuparnir skákmót í grunnskólanum sem var einkar vel sótt. Yfir 50 börn skráðu sig til þátttöku og voru tefldar fimm umferðir eftir Monrad-kerfi. Hlutskarpastur varð Sakæus Kalia, en í öðru sæti varð stúlka að nafni Debo Qatsa. Fengu þau bæði bikar frá Hróknum að launum, en Sakæus fékk einnig skáktölvu. Bent Pivat lenti í þriðja sæti og fékk hann verðlaunapening ásamt þeim Sakæusi og Debo. Þau tvö minnstu, sem þátt tóku í mótinu, fengu líka pening. Var þessum öllum fimm fagnað gríðarlega af barnaskaranum.

Nú var starfi Kátu biskupanna í þorpinu í raun lokið að öðru leyti en því að þeir áttu eftir að afhenda grunnskólanum minnislykla frá Glitni. Það gerðu þeir daginn eftir og hugðust því næst fá far með fragtaranum Jóhönnu Maríu til Tasiilaq. Aðeins tólf farþegar mega fara með skipinu og átta manns voru þegar búnir að kaupa sér miða. Það merkti að einn kátur biskup gat ekki komist með. Reynt var að semja um að allir fimm fengju far, en hvorki gekk né rak og í miðjum samningaviðræðum voru landfestar leystar og Kátu biskuparnir skildir eftir á bryggjunni. Tekið skal fram að þeir bera engan kala til skipshafnarinnar, enda var hér þeirra eigin fyrirhyggjuleysi um að kenna og í sjálfu sér lítið sem skipshöfnin gat gert. Reglur eru jú reglur.

En nú voru góð ráð dýr. Hvað skyldi til bragðs taka? Aðeins eitt var í stöðunni. Annaðhvort yrði einhver heimamaður fenginn til að skjótast með þá yfir til Tasiilaq eða Kátu biskuparnir yrðu að dvelja í Kuummiut nokkra daga í viðbót. Tekið skal fram að Kuummiut er mjög fallegur staður og þar væri vel hægt að hugsa sér að búa. En ekki var til setunnar boðið. Innan nokkurra daga áttu Kátu biskuparnir bókað flug frá Kulusuk til Reykjavíkur og þeir urðu því að komast til Tasiilaq fyrr en síðar þaðan sem ísmaðurinn myndi sigla með þá til Kulusuk.

Eftir nokkra stund tókst að fá mann til verksins gegn hóflegri greiðslu. Unglingspiltur var Kátu biskupunum mjög hjálplegur og hafði um þetta milligöngu. Var nú haldið af stað til Tasiilaq á litlum, óyfirbyggðum plastbáti með utanborðsmótor. Var þetta hin skemmtilegasta sigling.

Dvöldust Kátu biskuparnir nú í Tasiilaq í nokkra daga og tóku þátt í hinni glæsilegu skákhátíð Hróksins sem þar fór fram, en henni stýrðu þeir Hrafn Jökulsson skákfrömuður og Arnar Valgeirsson leiðangursstjóri Grænlandsfara styrkri hendi. Að skákhátíð Hróksins lokinni, eða hinn 21. ágúst, var haldið heim á leið, fyrst með báti ísmannsins til Kulusuk í nokkuð úfnum sjó og því næst með flugi til Reykjavíkur. Hafa Kátu biskuparnir fyllsta hug á að halda aftur til Grænlands, enda er þar fallegt um að litast og fólkið vingjarnlegt. Mættu fleiri Íslendingar leggja leið sína þangað.

Þórður Sveinsson

P.S. Myndir frá Kuummiut má sjá hér.

Björn Þorfinnsson sigraði á V. Flugfélagsmóti Hróksins á Grænlandi

Björn Þorfinnsson er Grænlandsmeistarinn 2007. Þátttökumet. Jóhanna Björg með gull í tveimur flokkum. Sigurvegararnir gáfu verðlaunin sín. 

Björn Þorfinnsson sigraði á 5. alþjóðamóti Hróksins á Grænlandi, Flugfélagsmótinu 2007, sem lauk í Tasiilaq á sunnudag. Gríðarlega góð þátttaka var á mótinu og keppendur alls 84, sem er met. Róbert Harðarson varð í 2. sæti og Hrannar Jónsson hreppti bronsið.

Alls voru veitt verðlaun í fjórum flokkum. Dines Ignatiussen hlaut gullið í flokki heimamanna, Gabe Taunajik hlaut silfrið og Karl Peter Ale brons.

Jóhanna Björg Jóhannsdóttir, sem í sumar varð heimsmeistari með sveit Salaskóla, sigraði bæði í kvennaflokki og ungmennaflokki. Í öðru sæti í ungmennaflokki varð Patrekur Maron Magnússon og Birkir Karl Sigurðsson varð þriðji. Embla Dís Ásgeirsdóttir hlaut silfrið í kvennaflokki og grænlenska stúlkan Fina Maratse varð þriðja.

Flugfélagsmótið fór fram í glæsilegri íþróttahöll í Tasiilaq og voru aðstæður einsog best gerist á alþjóðlegum skákmótum. Við verðlaunaafhendingu var mikill fögnuður, enda voru allir keppendur leystir út með glaðningi.

Sigurvegararnir voru í hátíðarskapi og vakti mikinn fögnuð þegar Jóhanna Björg gaf verðlaunin sem hún hlaut, forláta skáktölvu frá Pennanum, til eins af grænlensku keppendunum. Björn Þorfinnsson lét heldur ekki sitt eftir liggja, og gaf sigurlaunin, glæsilegan bikar frá Árna Höskuldssyni, til ungs og efnilegs grænlensks skákmanns.

Óhætt er að segja að skákhátíð Hróksins og félaga á Grænlandi 2007 hafi heppnast frábærlega. Grænlensk ungmenni hafa tekið skákinni tveim höndum og starf síðustu fimm ára er farið að skila verulegum árangri.

Alls tóku rúmlega 40 Íslendingar þátt í skákhátíðinni, sem náði til Tasiilaq, Kuummiit og Kulusuk.

Frábærri hátíð er lokið en skáklandnámið heldur áfram!

Metþátttaka á Grænlandsmótinu 2007!

Metþátttaka er á V. Alþjóðlega Grænlandsmótinu, Flugfélagsmótinu, og eru keppendur yfir 80. Tugir grænlenskra barna setja mestan svip á mótið, sem fer fram í glæsilegri íþróttahöll Tasiilaq-bæjar á Austur-Grænlandi. 

Pétur Jónasson er einn efstur með 5 vinninga eftir fyrri daginn. Í öðru til fimmta sæti eru Róbert Harðarson, Hrafn Jökulsson, Björn Þorfinnsson og Pétur Atli Lárusson með 4,5 vinninga. Á morgun, sunnudag, verða tefldar 5 umferðir til viðbótar og þá kemur í ljós hver verður fimmti Grænlandsmeistarinn í skák.

 Flugfélagsmótið er hápunktur skákviku Hróksins og félaga á Grænlandi og er óhætt að segja að vel hafi tekist til. Kátu biskuparnir úr Hafnarfirði héldu hátíð fyrir börnin í Kuummiit, liðsmenn Skákíþróttafélags stúdenta við HR sáu um fjörið í Kulusuk, og hér í Tasiilaq voru heimsmeistararnir úr Salaskóla í fararbroddi, ásamt Henrik Danielsen og öðrum vöskum skáktrúboðum.

 Fjölmenn barnaskákmót voru haldin í þorpunum þremur í vikunni. Hér í Tasiilaq tóku 44 börn þátt í Toyota-mótinu á fimmtudag og á föstudag tóku 66 þátt í Glitnis-mótinu, sem haldið var í Skákhöll Hróksins í bænum.

 

Rífandi gangur á austurströndinni

Nú er allt í bullandi gangi í þremur bæjum austurstrandar Grænlands. Fjölmennt barnamót var haldið í Kulusuk í morgun og að sögn Andra Gunnarssonar úr Háskólanum í Reykjavík, sem ásamt fimm félögum sínum heldur uppi rífandi stemningu þar, var hamingjan ósvikin hjá innfæddum og allir fengu fínar gjafir.

Þórður Sveinsson, sem fer fyrir leiðangri Kátra biskupa úr Hafnarfirði í Kuummiit, segir allt ganga vel og stanslaus taflmennska í grunnskólanum þar, þrátt fyrir að fyrsti skóladagur hafi verið í gær.

Hér í Tasiilaq gengur vel, Jóhanna Björg, einn hinna ungu heimsmeistara úr Salaskóla, tefldi fjöltefli í fyrri löngu frímínútum í skólanum í morgun og Páll í þeim seinni. Áhugasöm ungmennin hafa heimsótt leiðangursmenn í Forsamlingshuset, eða það sem við köllum skákhöllina, seinnipart dags og svo er teflt í skólanum á morgnana.

Henrik Danielsen stórmeistari og Salaskólaheimsmeistarar munu vera með kennslu þar í kvöld og á morgun verður barna og unglingamót, Toyotamótið.

Á föstudag verður svo Glitnismótið sem er öllum opið og væntum við þess að þetta verði hin mesta upplifun, enda flott upphitun hjá öllum fyrir Flugfélagsmótið um helgina.

Nú þessa stundina eru þau Jóhanna, Birkir, Páll, Patrekur og Eiríkur úr Salaskóla í gönguferð um Blómadalinn, með þeim Stefáni Herbertssyni formanni Kalak og Andra Thorstensen yfirljósmyndara ferðalanga og er veiðistöng með í för.

Veðrið hefur verið skínandi gott allan tímann og allir hressir. Á morgun bætast um tólf manns við hópinn og á föstudag verða 41 ferðalangar samankomnir í Tasiilaq.  Allt gengur ljómandi vel.

Bestu kveðjur, Arnar Valgeirsson

Myndin: Teflt fyrir utan félagsheimilið í Tasiilaq, eða skákhöllina. Myndina tók Andri Thorstensen.

Skákhátíð Hróksins og félaga á Grænlandi hafin!

Skákhátíð Hróksins og félaga á Grænlandi hefst þriðjudaginn 14. ágúst og stendur í viku. Hátíðir verða í þremur þorpum á austurströnd Grænlands og hápunkturinn verður V. Alþjóðlega Grænlandsmótið, Flugfélagsmótið 2007,  sem haldið verður í Tasiilaq helgina 18. og 19. ágúst.

Meðal leiðangursmanna er hinn frækna skáksveit Salaskóla í Kópavogi, sem í sumar varð heimsmeistari grunnskóla. Þá mun vaskur hópur Kátra biskupa úr Hafnarfirði sjá um skákhátíð í Kuummiit og liðsmenn Skákíþróttafélags stúdenta við Háskólann í Reykjavík slá upp skákhátíð fyrir börnin í Kulusuk.

Á Flugfélagsmótinu 2007 verður keppt um Grænlandsbikarinn, en fyrri sigurvegarar eru meistararnir Luke McShane (2003), Jóhann Hjartarson (2004), Róbert Harðarson (2005) og Henrik Danielsen (2006).

Þetta er fimmta árið í röð sem liðsmenn Hróksins standa fyrir alþjóðlegu skákmóti á Grænlandi. Fyrsta skákmótið í sögu Grænlands var haldið í Qaqortoq sumarið 2003 og við sama tækifæri beittu liðsmenn Hróksins sér fyrir stofnun Skáksambands Grænlands.

Skáklandnámið á Grænlandi hefur gengið framúrskarandi vel. Síðustu fjögur árin hafa Hróksmenn einbeitt sér að starfi á Austur-Grænlandi; meðal næstu nágranna Íslendinga í heiminum. Þar er félagslegt ástand einna verst á Grænlandi og því brýnt að fjölga gleðistundum hjá unga fólkinu.

Hrókurinn stendur að hátíðinni nú í samvinnu við Kalak, vinafélag Íslands og Grænlands, Skákíþróttafélag stúdenta við Háskólann í Reykjavík, Káta biskupa frá Hafnarfirði o.fl. Helstu bakhjarlar eru Flugfélag Íslands, Glitnir, Kópavogsbær, Orkuveitan, Toyota, Íslenskt grænmeti, Bananar o.fl.